غدیر، یکی از شیرینترین و مهمترین جشنهای سالانه ما است. با هر حالی که باشیم، نام امیرالمومنین که میآید، شیرینی خاصی در دلمان جاری میشود. ولایت امام علی علیه السلام ریسمانی است که خدا آنرا افکنده و ما به آن چنگ زدهایم. شاید گاهی انگشتانمان سر بخورد و یا بالا و پایین شویم، اما همه تلاشمان باید بر این باشد که از این ریسمان جدا نشویم. یکی از راههای جدا نشدن از ریسمان ولایت مولا، شناخت بیشتر مسئله ولایت حضرت است. در این یادداشت به شکرانه نعمت ولایت و غدیر، و با هدف شناخت بیشتر این موضوع بسیار مهم و کلیدی، چند کتاب خوب و ارزشمند معرفی شده است.
بهترین کتابها درباره غدیر و امیرالمومنین:
تنها راه رستگاری؛ ترجمه شیرین خطبه غدیر
پیش از هر کتاب و مطلب دیگری در مورد غدیر، مطالعه و مرور مکرر و حداقل هرساله خطبه غدیر حضرت رسول اکرم (ص)، از اوجب واجبات است. با وجود اینکه حضرت رسول از همان آغاز دعوت آشکار خودشان بارها و طی اتفاقات مختلف از جانشینی حضرت علی صحبت کرده بودند، اما بیان این مسئله در روز غدیر، اتمام حجتی بر همگان بود و بیعت مردم پس از آن با حضرت علی، نشان دهنده همین مسئله است.
در بین ترجمههای گوناگون از این خطبه، ترجمه استاد سید مهدی شجاعی که تحت عنوان تنها راه رستگاری به چاپ رسیده است، از شیوایی خوبی برخوردار است و مخاطبین میتوانند با استفاده از این ترجمه از محتوای کلام حضرت رسول در روز غدیر مطلع شوند. این کتاب توسط نشر کتاب نیستان در ۱۰۷ صفحه به چاپ رسیده است.
بلندترین داستان غدیر
جناب حذیفه بن یمان یکی از یاران نزدیک و با وفای حضرت رسول، در اوایل دوران خلافت حضرت علی، فرماندار مدائن شد. او پس از رسیدن نامه حضرت علی مبنی بر به خلافت رسیدنشان و فرمان ولایت حذیفه بر مدائن، در مسجد این شهر خطبهای خواند و در آن گفت: “ای مردم، بخدا قسم اکنون صاحب اختیار شما “امیرالمومنین حقیقی” شد.”
این جمله برای جوانی ایرانی به نام مسلم سوالاتی ایجاد میکند که برای یافتن پاسخشان نزد حذیفه میرود. حذیفه برای اینکه بتواند جوان را نسبت به ولایت حضرت علی آگاه سازد، به نقل ماجرای غدیر بطور کامل همراه با حواشی و توطئههای ضد غدیر برای مسلم میپردازد. این روایت که دارای اسنادی از کتب مختلف است، در کتاب بلندترین ماجرای غدیر با بیانی شیوا و روان آورده شده است. این کتاب به دلیل اینکه در کنار بیان خطبه غدیر به بیان ماجراها و اتفاقات قبل و بعد از آن نیز پرداخته، از جامعیت خوبی برخوردار است. بلندترین داستان غدیر در ۱۱۲ صفحه توسط محمدرضا انصاری نوشته شده و از نشر دلیل ما به چاپ رسیده است.
دویدن تا مردی که جلوتر است
سید محمد سادات اخوی با تکیه بر گزاره تاریخ تکرار میشود، امتداد ماجراهای حضرت علی و مخالفانش را از روز بعد از رحلت پیامبر تا امروز به خوبی بیان کرده است. این کتاب، در دل دو داستان عاشقانه موازی یکی در روزگار بعد از پیامبر و دیگری در دوران خودمان، این تاریخ جاری را تصویر کرده است.
در مدینه و روزگار بعد از پیامبر، تیهان، سلما را میخواهد و در امروز تهران، علیرضا و مینا در تلاش برای رسیدن به یکدیگر هستند. اما در راه هر دو عشق، مانع بزرگی قرار دارد! مانعی که حب و بغض علی اساس آن است. در هر دو عشق، خانواده یکی از طرفین، نمیتواند دیگری را بپذیرد، آنهم بخاطر علی …
اساس محتوای کتاب بیان فضائل و ویژگیهای امیرالمومنین است. در دل داستان، محبین و شیعیان مولا تلاش میکنند تا با بیان فضائل حضرت، طرف دیگر را مجاب کنند. همچنین در میانه روایت داستانی، بخش جالبی آمده که از زبان تعدادی از صحابی حاضر در غدیر، روایتهای مختلفی با توجه به فضای فکری و عملی آن راویان، در مورد حضرت علی بیان شده است. در قسمت پس از داستان کتاب، با استفاده از کتاب شریف الغدیر علامه امینی، برخی از آیات قرآن و روایات مرتبط با حضرت علی بیان و توضیح داده شدهاند.
آیات ولایت در قرآن
در سال ۱۳۷۹ که به نام حضرت علی نامگذاری شده بود، آیتالله مکارم شیرازی در جلسات تفسیرشان در ماه رمضان آن سال، به بیان و تفسیر آیاتی از قرآن که مربوط به ولایت حضرت علی است، پرداختند. پس از اتمام آن جلسات، ابوالقاسم علیان نژادی به تدوین مطالب آیتالله مکارم پرداخت که حاصل آن کتاب آیات ولایت در قرآن شد. آیات مطرح شده در کتاب در سه دسته کلی ۱- آیات خلافت و زعامت مسلمین، ۲- آیات فضائل اهل بیت و ۳- آیات فضائل مخصوص حضرت علی تقسیم بندی و بیان شدهاند.
در مجموع در این اثر به شرح و تفسیر ۲۵ آیه از آیات قرآن پرداخته شده است که هرکدام میتوانند دلیلی محکم بر ولایت امیرالمومنین باشند و چون ماخذی قرآنی دارند، از استحکام بسیار بالایی برخورداد هستند. برخی از این آیات عبارتند از: آیه تبلیغ، آیه ولایت، آیه تطهیر، آیه مباهله، آیات سوره دهر (انسان)، آیه لیله المبیت، آیه صالح المومنین، آیه حکمت و … . مطالعه این کتاب به شیعیان و محبین حضرت کمک ویژهای میکند تا علاقه و محبتشان به مولا علی را با مبناهای قرآنی پیوند بزنند تا این محبت به اعتقادی راسخ تبدیل شود. کتاب آیات ولایت در قرآن در ۴۶۴ صفحه توسط نشر نسل جوان به چاپ رسیده است.
غدیر؛ اثر ارزشمند علی صفایی حائری
کتاب غدیر، در اصل جزوهای کوتاه و ۴۳ صفحهای از استاد دانشمند، مرحوم علی صفایی حائری معروف به عین – صاد است. ایشان در این اثر به طور خاص به مفهوم ولایت پرداختهاند. از مهمترین سوالاتی که در این کتاب به آنها پاسخ داده شده است میتوان به این موارد اشاره کرد: ولایت چیست و چه زیربنا و پایههایی دارد؟ ولایت چه ضرورتی دارد؟ هدف این رهبری و ولایت چیست؟ رسول برای ولایت چه گامهایی برداشته است؟ این کتاب نیز مانند دیگر آثار استاد صفایی، با لحنی شورانگیز، مخاطب را درگیر میکند تا از دریچهای نو به مسئله غدیر و ولایت نگاه کند و امیرالمومنین علی را طور دیگری بشناسد؛ به نحوی که فقط علی را دوست بدارد.
میخواهم در این برنامه شرکت کنم